Fundusz sołecki to pieniądze, które mają służyć mieszkańcom i zintegrować lokalną społeczność w podejmowaniu działań zmierzających do poprawy warunków życia mieszkańców. Fundusz sołecki jest wyodrębniony w budżecie gminy, przez cały czas pozostaje zatem jego częścią, dlatego dotyczą go wszelkie rygory i obostrzenia wynikające z wydatkowania środków publicznych.

O przeznaczeniu funduszu sołeckiego decydują bezpośrednio mieszkańcy sołectw na zebraniach wiejskich.

Sołtysi z poszczególnych wsi otrzymują informację o wysokości środków przypadających sołectwu w ramach funduszu sołeckiego na kolejny rok budżetowy.

Wniosek danego sołectwa o realizację przedsięwzięcia uchwala zebranie wiejskie z inicjatywy sołtysa, rady sołeckiej lub co najmniej 15 pełnoletnich mieszkańców sołectwa.

Wniosek wraz z protokołem i uchwałą zebrania wiejskiego, sołtys przedkłada Wójtowi w terminie do 30 września roku poprzedzającego rok budżetowy

Podstawą do ustalenia katalogu dopuszczalnych działań realizowanych w ramach funduszu sołeckiego jest ustawa o samorządzie gminnym.

Przykładowe zadania do realizacji w ramach środków z funduszu sołeckiego

Kształtowanie wizerunku i estetyki wsi

• nasadzenia drzew i krzewów oraz pielęgnacja zieleni i terenów użyteczności publicznej w sołectwie,
• zakup i montaż koszy na śmieci, pojemników na zużyte baterie itp.,
• zakładanie trawników, oczek wodnych, skalników,
• ustawianie tablic informacyjnych, promocyjnych, specjalnych drogowskazów i innych elementów małej architektury,

Infrastruktura rekreacyjna i kulturalna sołectwa

• montaż ławek, urządzanie placów spotkań, gier i zabaw, zakup namiotów i krzeseł, urządzanie miejsc do ognisk i grillowania,
• budowa, remont i urządzenie boisk np. małych boisk przy świetlicach,
• budowa scen i zadaszeń dla organizacji występów artystycznych,
• zakup urządzeń poprawiających infrastrukturę sportową,
• zakup wyposażenia i urządzanie placów zabaw dla dzieci,
• budowa kąpielisk np. fragmenty plaż, boiska do piłki „plażowej”,zakupy wyposażenia świetlic wiejskich, klubów i sołeckich obiektów sportowych, zakupy sprzętu komputerowego i audio-video. malowanie niewielkich obiektów należących do gminy

Infrastruktura komunalna sołectwa

•budowa i remont niewielkich odcinków dróg gminnych i chodników np. brakujące, małe odcinki chodników prowadzące do świetlicy,

• utrzymanie dróg i chodników oraz wykonywanie drobnych remontów,

•budowa punktów oświetleniowych dróg i placów publicznych np. oświetlenie placu zabaw, altany czy spacernika,

• renowacja obiektów o charakterze zabytkowym, kapliczek, krzyży itp.

Uroczystości, spotkania i imprezy integracyjne

• organizacja imprez takich jak dożynki, majówki i różnego rodzaju święta np. dzień dziecka, dożynki, dzień ziemniaka itp.- dla mieszkańców sołectwa,
• organizacja imprez kulturalno – sportowych np. obejmujących rywalizację między dziećmi,   a dorosłymi, konkursy dla rodzin itp.,
• wspieranie innych inicjatyw integracyjnych na rzecz mieszkańców sołectwa, prowadzonych przez organizacje działające na jego terenie

Edukacja, kultura, sport

• prowadzenie akcji edukacyjnych wśród mieszkańców sołectwa dotyczących ekologii,
• prowadzenie sołeckich konkursów dotyczących poprawy poziomu estetycznego wsi,
• dofinansowanie akcji organizowanych na rzecz społeczności sołectwa przez kluby seniora, lokalne i uczniowskie kluby sportowe, koła gospodyń wiejskich, ochotnicze straże pożarne  i inne stowarzyszenia,
• dofinansowanie działalności zespołów folklorystycznych i innych kultywujących lokalne tradycje i obyczaje.
• dofinansowywanie do projektów realizowanych przez organizacje wiejskie i działające na rzecz środowiska wiejskiego, a finansowane ze źródeł zewnętrznych np. unijnych,
• organizacja szkoleń dla mieszkańców wsi zgodnie z ich potrzebami,
• wspieranie inicjatywy kulturalnych i sportowych na rzecz lokalnego środowiska prowadzonych przez placówki oświatowe, np. zakupy nagród rzeczowych i sprzętu, dla dzieci i młodzieży.

Działania promocyjne

• prowadzenie akcji promujących gminę i sołectwo oraz ich walory i zasoby lokalne,
• opracowanie i wydanie folderu lub broszury informującej o zabytkach, produktach lokalnych, ciekawych miejscach, szlakach, ofercie turystycznej itd. 

Ponadto ustawa przewiduje, że środki funduszu mogą być przeznaczone na pokrycie wydatków na działania, które zmierzają do usunięcia skutków klęski żywiołowej na podstawie ustawy z dnia 18 kwietnia  2002 r. o stanie klęski żywiołowej.

Zgodnie z art. 2 ust. 6 ustawy o funduszu sołeckim „środki funduszu przeznacza się na realizacje przedsięwzięć, które zgłoszone we wniosku są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców i są zgodnie ze strategią rozwoju gminy”.

Powyższe warunki muszą być spełnione łącznie.

Oznacza to w praktyce, że jeżeli ten warunek nie będzie dochowany – wójt zobowiązany jest odrzucić wniosek.

Informuję, że sołectwa mogą realizować wspólne przedsięwzięcia, wówczas każde z sołectw zamierzających wspólnie realizować przedsięwzięcie odrębnie uchwala wniosek, wniosek powinien zawierać wskazanie przedsięwzięć przewidzianych do realizacji na obszarze danego lub innego sołectwa w gminie.

Dodatkowe ograniczenia w realizacji zadań  planowanych w ramach funduszu sołeckiego mogą być związane z koniecznością posiadania odpowiednich zezwoleń przewidzianych prawem i zabezpieczenia środków na ten cel. koniecznością sporządzania dokumentów pod  uzyskanie niezbędnych zezwoleń, kosztorysu zadania, prowadzenia nadzoru poprzez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia.

Zadania zaplanowane w ramach funduszu nie mogą przekroczyć kwoty funduszu przypadającej na dane sołectwo.

Wniosek, który nie spełnia warunków określonych w ustawie o funduszu sołeckim podlega odrzuceniu, w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania. Informację o odrzuceniu wniosku pisemnie przekazuje sołtysowi Wójt Gminy Wąwolnica.

W przypadku odrzucenia wniosku przez Wójta, sołtys ma prawo w terminie do 7 dni licząc od dnia otrzymania informacji w tej sprawie, wystąpić do Rady Gminy o podtrzymanie wniosku w całości lub w części.

W trakcie roku budżetowego, po uchwaleniu budżetu gminy na dany rok, sołectwo może złożyć wniosek do Wójta o zmianę przedsięwzięć lub ich zakresu w ramach posiadanego funduszu sołeckiego, nie później niż do 31 października danego roku budżetowego

Fundusz sołecki należy wykorzystać do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego. Niewykorzystane do tego dnia środki funduszu wygasają z upływem roku i nie przechodzą na kolejny rok budżetowy. Przy czym wydatkowanie środków przez sołectwa określa się do dnia 15 grudnia danego roku.

Fundusz sołecki przeznaczany do dyspozycji mieszkańców na 2025r wynosi 432.607,60 zł.